جستجو

پیاده‌روی اربعین که اکنون فراتر از جغرافیای تشیع نیز به‌خوبی در جهان شناخته شده، میدانی شگرف از تجلی امر مقدس، تجربۀ تعاملات بین‌فرهنگی و تراکم رنگارنگ و گونه‌گون از خدمت فداکارانۀ میزبان در کنار گروهی از مهمانان برای خدمت به زائران در قالب «خیر دینی» است. بر همین اساس مطالعۀ نمودها، گونه‌ها و ادراکِ تجربۀ عمیق حاصل از مشارکت در خدمت به زائرانِ پیا..

مفهوم «عرفان» در گفتمان معاصر فارسی آشنا و پرکاربرد است. اما اگر چهارصد سال به عقب برگردیم سراغی از آن نمی توان گرفت، مگر در کتب تخصصی تصوف. حتی در سراسر جهان اسلام آنچه میان عامه و خاصه مقبول و محبوب است، تعبیر تصوف است نه عرفان. در این کتاب نویسنده تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که چگونه مفهوم عرفان در میان ایرانیان چنین قدر و منزلتی یافت. برای ا..

حضور زنان در مدارس علمیه و افزایش تعداد داوطلبان آموزش علوم دینی در طول چند دهه‌ی گذشته همواره سیری تصاعدی داشته است. زنان که برای سالیان متمادی امکان تحصیل در حوزه‌ها و مراکز آموزشی را نداشتند، در پی تغییرات ساختاری حوزه‌ها پس از انقلاب و به‌خصوص در اواسط دهه‌ی هفتاد شمسی از فرصتی استثنایی برای آموزش علوم دینی برخوردار شدند. اما سمت و سوی این گرای..

با گذشت چند دهۀ پر فراز و نشیب از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، همچنان می‌توان دربارۀ چرایی وقوع این رویداد بزرگ سخن گفت. برخی از اندیشمندان بر وجوه سیاسی و دیگران بر جنبۀ اقتصادی و اجتماعی تمرکز داشته‌اند؛ این کتاب اما، ابعاد فرهنگی ـ دینی انقلاب اسلامی را می‌کاود.مایکل فیشر در جان هاپکینز، شیکاگو و مدرسۀ اقتصاد لندن، انسان‌شناسی و فلسفه خوانده، و د..

این کتاب ما را به جهان ذهنی دانش‌آموختگان مدارس غیرانتفاعی مذهبی (اسلامی) برده و تصویری از تجربه‌ی تحصیل در این مدارس ارائه می‌دهد. همچنین براساس جزئیات جهان اجتماعی‌ که این دانش‌آموختگان در بطن آن پرورش‌یافته‌اند، به سؤالاتی پاسخ خواهد داد، از قبیل اینکه مدارس غیرانتفاعی اسلامی چگونه ساختاری است؟ دانش‌آموزان این مدارس به‌عنوان سوژه، چه تلقی و تصور..

پژوهش‌های جامعه‌شناختی در حوزه دین قصد دارند از طريق تجربه يا رجوع سازمان‌يافته و برنامه‌ريزی‌شده به واقعيتِ دين، آن‌طور كه در فرد و اجتماع تحقق يافته، به شناختی معتبر از حيات اجتماعی دين نائل شده و مدعاهای نظری رقیب را به بوته آزمون تجربی بزنند.کتاب حاضر، مشتمل بر مجموعه‌ای از پژوهش‌های جامعه‌شناختی برای شناخت حیات اجتماعی دین در دوره‌ای از ایران ..

مجموعه مقالاتی با موضوع جامعه‌شناسی دین در ایران معاصربه کوشش گروه جامعه‌شناسیِ دینِ «انجمن جامعه‌شناسی ایران»فهرست مقالات:..

هیأت‌های عزاداری یکی از پدیده‌های اجتماعی فراگیر در جامعه ایرانی است. از منظر انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی، هیأت یک صورت‌بندی جماعت‌های آیینی است که در دل جامعه‌ی شهری ایران و در آغاز تجربه‌ی تجدد و توسعه‌ی آن در بدنه‌ی جامعه‌ی ایرانی شکل گرفته است. به دلیل اهمیتی که آیین‌ها و جماعت‌های آیینی در برساخت جامعه و تداوم‌ها و تغییرات فرهنگی هر جامعه‌ای از ..

هدف و دغدغه‌ی ‌اصلی نویسنده در این كتاب، بررسی و تحلیل تغییرات و تطورات مناسكی ـ گفتمانی مجالس و آیین‌های عزاداری شیعیان ایرانی در طول تاریخ و خصوصاً در دوره‌ی ‌معاصر و فهم منطق این تغییرات است و پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان تغییرات مناسکی را تابع الگویی تجربی ـ نظری دانست یا نه؟ رویكرد اصلی و بنیادی او در این راستا بررسی مجالس و آیین‌های مذهبی ..

به‌طور کلی زنان شیعه حضوری بسیار فعال در آیین‌های مذهبی داشته‌اند. نقش‌های آیینی زنان از بعضی جهات مشابه نقش مردان و در عین‌حال متفاوت از آن‌ها است. در آیین‌های شیعی، فضا و فعالیت‌ها معمولاً براساس جنسیت‌ متمایز شده، اما هر دو جنس اغلب با هم در تعامل‌اند. بررسی دقیق الگوهای جنسیتی موجود در این آیین‌ها، مناسبات جنسیتی گسترده‌تر در جوامع شیعی را آشکا..

یکی از مهمترین رویکردهای گفتمانی در مطالعات دینی در جامعه ما، مطالعات آسیب شناختی است. آنچه که در این مطالعات بالاخص بعد از دهه 1370 و اوایل دهه 1380 اهمیت داشت، ظهور اشکال جدید سبک‌های دینداری بالاخص در نسل جوان و محیط‌های شهری بود. این موضوع چالشی برای گروه‌ها و نهادهای مرجع دینی بود. نوعی خروج از وضعیت بهنجار آیین‌های دینی در دل سنت‌های دینی پدی..

این کتاب، مجموعه مقالاتی است به قلم گروهی از پژوهشگران جامعه‌شناسی تشیع درباره‌ی مسائل و موضوعات تشیع در دوره‌ی معاصر که در تحقیقات دانشگاهی مورد توجه بوده‌اند. مسائلی مانند: تقویم شیعی و مدیریت زمان ، تصویر زنان اهل‌بیت در گفتمان شیعی، توسعه‌ی امامزاده‌ها و مکان‌های زیارتی، مواجهه‌ی جریان‌های مذهبی با مفهوم انتظار، پیامدهای آموزه‌ی «غیبت»، بسط کمّ..

بنابر گزارش منابع مختلف، از قرون اولیه‌ی دوران اسلامی، کاشان ازجمله کانون‌های شیعی در جهان اسلام به‌شمار رفته و تشیع عنصری هویت‌بخش در شخصیت منطقه‌ی کاشان بوده است. از دوره‌ی سلجوقی به بعد ‌نوعی از تشیع در کاشان حیات داشته که سخت در پیوند با مردم کوچه و بازار و تنیده با فرهنگ عامیانه‌ی آنان بوده است. این رویکرد بیشتر از دوره‌ی ایلخانی به بعد امکان ..